Overdenking KC06-2024 'Het kan niet waar zijn ...'

Twee mannen, hardlopend in de schemer van de vroege morgen. Ze zien er verward uit. Waarom lopen ze zo hard en waar gaan zij naar toe? De oudste houdt de jongste niet goed bij. Hij raakt achterop. Handenwringend, in zichzelf mompelend, huilend,…
Hoop, wanhoop?
Het kan niet waar zijn, toch…?

1 Vroeg op de eerste dag van de week, toen het nog donker was, kwam Maria van Magdala bij het graf. Ze zag dat de steen voor het graf was weggehaald. 2 Ze liep snel weg, naar Simon Petrus en de andere leerling, van wie Jezus veel hield, en zei: ‘Ze hebben de Heer uit het graf weggehaald en we weten niet waar ze Hem nu neergelegd hebben.’ 3 Petrus en de andere leerling gingen op weg naar het graf. Ze liepen beiden snel, maar de andere leerling rende vooruit, sneller dan Petrus, en kwam als eerste bij het graf.  (Johannes 20)

Toen het nog donker was…
De evangelist spreekt vaak over licht en donker, goed en kwaad, inzicht en blindheid. Het Paasevangelie begint met duisternis, met onwetendheid. Maria heeft geen idee wat er allemaal gebeurd is en wat dat voor haar zal betekenen. Haar Heer is opgestaan uit de dood, maar zij weet het niet. Hiermee symboliseert zij ons en onze omgeving. Ten diepste zijn wij van onszelf onwetend.

Ze hebben de Heer uit het graf weggehaald…
De eerste conclusie is lijkroof. Dat is de meest voor de hand liggende verklaring. Maar wie doet zoiets? Wie zou daar voordeel van hebben? En toch, dat moet het zijn… Een andere verklaring is er niet.

Petrus en die andere leerling
De discipel Johannes wordt niet genoemd in het evangelie. Er is maar één Johannes en dat is De Doper. Wel horen we over een leerling die ‘Jezus liefhad’ (13:23, 18:15, 19:26) en we concluderen dat dit Johannes moet zijn geweest. Samen met Petrus rent hij naar het graf.

Naar het graf…
Is een graf dat leeg is nog steeds een graf? Josef van Arimatea had voor zichzelf een grot laten uithakken om daarin begraven te worden. Dus het is een graf. Maar is dat niet een woord dat nog hoort bij de duisternis, bij de onwetendheid? Is deze ruimte niet veel meer een kraamkamer, een akker, een baarmoeder, een plek van nieuw leven? Ze zijn op weg naar het graf, ze zijn op weg naar waar ze waren gebleven.
Wat is er door hen heengegaan. Herinnerden zij zich al rennend dat Jezus enkele keren gesproken had over zijn opstanding? Dachten zij aan lijkroof? Waren zij bang op straat herkend te worden als leerlingen van Jezus? Mochten zij wel in de buurt van het graf komen, of zouden de soldaten hen arresteren? Ze vielen nogal op, rennende mannen met lange gewaden aan.
Zou het graf echt leeg zijn?

Het kan niet waar zijn, toch…?
In dit kerkblad vallen Palmzondag en Pasen samen. Zo is het in ons leven ook, zo was het met Petrus en Johannes. De opstanding van Christus is een werkelijkheid die sowieso plaatsvindt, los van ons begrip of voorstellingsvermogen. Wij rennen, vol vragen, de jongere wat sneller dan de oudere. Het is vaak wat duister, maar ergens herinneren we ons wel de woorden van Jezus, die spreekt over verzoening, dood en opstanding. Maar ook wij spreken eerder van een graf dan van een kraamkamer. Ook wij zoeken bij wonderen eerder naar een voor de hand liggende verklaring, dan dat we onze knieën buigen.

Van Passie naar Pasen
Laten we de komende week weer intens beleven. Van Passie naar Pasen. Van lijden naar luister. Van twijfel naar geloof.

Ds. Jaap van der Windt